Zachowek – uprawnieni i sposób naliczania

Spadek a prawo do zachowku

Spadek ulega otwarciu z chwilą śmierci spadkodawcy. Jest to moment, w którym spadkobiercy nabywają prawa do majątku spadkowego.

Powołanie do spadku

Adwokat wyjaśnia, że powołanym do spadku można być na podstawie ustawy, bądź testamentu. Sposób powołania do spadku wiąże się z określonymi uprawnieniami związanymi z możliwością wystąpienia z roszczeniem o zachowek.

Powołanie ustawowe

Ustawodawca przewidział sposób powołania do spadku z ustawy w przepisach kodeksu cywilnego. Zgodnie z powyższym, z ustawy powołane są do spadku osoby najbliższe spadkodawcy, tj. małżonek k i dzieci spadkodawcy, którzy dziedziczą w częściach równych. Jeśli spadkodawca nie miał zstępnych – dzieci, wnuków, do spadku powołany jest małżonek i rodzice spadkodawcy. Ustawodawca przewidział drogę spadkobrania ustawowego aż do przejścia składników majątku na Skarb Państwa. Zasady dziedziczenia ustawowego zostały określone w art. 922 i n. Kodeksu cywilnego.

Powołanie testamentowe

Powołanie do spadku w drodze testamentu, lub wcześniejsze dokonanie darowizny jest wykonaniem uprawnienia do swobodnego rozporządzania majątkiem. W tym przypadku spadkodawca może pominiąć, czyniąc darowiznę lub określone zapisy testamentowe, najczęściej w odniesieniu do najważniejszych składników majątku jak nieruchomości, osoby uprawnione do dziedziczenia z tytułu ustawy. W tej sytuacji uprawnieni do spadkobrania ustawowego mają prawo do zachowku.

Zachowek

Zachowek rozumiany jest jako ochronne uprawnienie najbliższych spadkodawcy powołanych do dziedziczenia ustawowego, do żądania zapłaty sumy stanowiącej określoną część udziału spadkowego od osób nabywających prawa do spadku, w sytuacji, w której spadek w całości przypadł w udziale jednej osobie lub podmiotowi spoza tego kręgu lub wartość udziału spadkowego w wyniku dziedziczenia bądź darowizny jest niższa niż wynikająca z przepisów. Chcesz wiedzieć więcej lub masz wątpliwości dotyczące spadku wejdź na stronę https://dm-adwokaci.pl/uslugi-adwokackie/prawo-spadkowe

Realizacja prawa do zachowku

Radca wyjaśnia, że istnieją dwie możliwe drogi realizacji uprawnienia do zachowku. Pierwsza jest drogą pozasądową i polega na zawarciu pisemnej ugody dotyczącej zapłaty zachowku. W przypadku braku możliwości ugodowego załatwienia sprawy, uprawnionemu przysługuje możliwość wystąpienia do sądu z pozwem o zapłatę zachowku. Jest to proces bardziej skomplikowany i czasochłonny oraz wymagający odwagi, bowiem dotyczy delikatnych spraw rodzinno – finansowych. Kancelaria, rozumiejąc, iż są to kwestie wymagające precyzji, odwagi i śmiałości, reprezentuje Swoich Klientów przed sądem, z sukcesem dochodząc ich praw.

Sposób obliczania zachowku

Sposób obliczania zachowku nie należy do najprostszych, a od jego wartości zależy niejednokrotnie podstawa do wystąpienia z roszczeniem. W związku z tym zaleca się skorzystać z porady, której udzieli prawnik specjalizujący się w prawie spadkowym.

Składniki wartości zachowku

Żeby prawidłowo określić wartość zachowku, należy określić ułamek wartości udziału spadkowego, substrat zachowku, osoby uprawnione oraz wcześniejsze czynności spadkodawcy. Poniżej wyjaśniamy wszystkie terminy wchodzące w skład obliczania wartości zachowku.

Wartość udziału spadkowego

W procesie obliczania wartości zachowku, należy przede wszystkim określić należny ułamek wartości udziału spadkowego przysługującego uprawnionemu. Co do zasady, uprawnionemu przypada połowa wartości udziału spadkowego, który przypadałby mu przy dziedziczeniu ustawowym. Wyjątkiem są osoby trwale niezdolne do pracy i pełnoletnie, którym przysługuje dwie trzecie wartości udziału.

Substrat zachowku

Substrat zachowku to nic innego jak czysta wartość spadku wraz z wartością darowizn, które podlegają doliczeniu.

Podmioty

Obliczając wartość kwoty należnego zachowku, należy uwzględnić spadkobierców niegodnych oraz tych którzy odrzucili spadek. Pomija się przy tym podmioty, które zrzekły się dziedziczenia lub zostały wydziedziczone.

Czynności spadkodawcy

Aby prawidłowo wyliczyć wartość zachowku, do wartości spadku należy doliczyć darowizny i zapisy windykacyjne, które dokonał wcześniej spadkodawca. Pomija się jednakże zapisy zwykłe i polecenia oraz drobne darowizny zwyczajowo przyjęte w danych stosunkach. Wliczeniu do sumy spadku nie podlegają również darowizny dokonane wcześniej niż przed upływem dziesięciu lat liczonych od dnia otwarcia spadku i darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami ani uprawnionymi do zachowku.

Dodatkowo, jeśli uprawnionym do zachowku jest zstępny spadkobiercy, nie dolicza się do wartości spadku darowizn dokonanych przed jego urodzeniem, chyba że darowizna została dokonana na miej niż 300 dni przed jego urodzeniem. Jednakże w tym przypadku zalicza się koszty wykształcenia ogólnego i zawodowego oraz wychowania poniesione przez spadkobiercę, jeśli przekraczają przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku.

W odniesieniu do małżonka, do wartości spadku nie dolicza się wartości darowizn dokonanych przed zawarciem małżeństwa.

Źródło: https://dm-adwokaci.pl/uslugi-adwokackie/prawo-spadkowe

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *